Selamunaleyküm. Bugün size yine ufkunuzu açabilecek bir bilgi vereceğim.
Ortamlarda muhabbeti geçince bunun aslı böyle böyleymiş diyebileceksiniz.
Biliyorsunuz bugünlerde gündemde "Çiftlik Bank" diye bir haber
var. Bir adam insanlara kolay yoldan çok para kazanacaklarını söyleyip (ilk
başlarda kazandırdı da yalan yok) paralarını alıp ülkeden kaçtı. Kaçtı da
nereye gitti? Uruguay'a. Neden? Oralar güzelmiş galiba ondan gitmiştir. Neyse
konumuz çiftlik bank.
Öncelikle şunu söylemek lazım kolay yoldan para kazanılmaz. Yıllarca
insanlar bu yalanla bütün paralarını kaybettiler. Belgelerle konuşuyorum
arkadaşlar. Bizim tombul arkadaşın yaptığı oyunu daha önce de hem ülkemizde
(örnek vermek gerekirse titan zinciri) hem de başka ülkelerde yapan çok olmuş.
Bu oyunun adı Ponzi oyunu, daha doğru söylemek gerekirse Ponzi Sistemi (ing:
Ponzi Scheme). Sisteme ismini veren kişi olan Charles Ponzi, bu sistemi ilk
uygulayan kişi. Bu adam 1920 yılında posta pulu satarak 10 bin kadar kişiyi
ağına düşürmüş. Yeteri kadar sömürdüğünü düşününce de kaçmış aynı bizim tombul
gibi.
Ponzi sisteminin ne olduğuna gelirsek onu şu şekilde tanımlayabiliriz.
“Ponzi sistemi, sisteme dâhil edilen insanların kendi yatırımlarıyla veya
sonraki katılımcılardan gelen paralarla ödemenin yapıldığı bir dolandırıcılık
yöntemidir.” Daha açık anlatmak
gerekirse sen sisteme girdiğinde sana ödenen para aslında sisteme senden sonra
dâhil olan kişinin verdiği para. Sistem bir şey üretmediği için sadece yeni
gelen adamların verdiği paralarla dönüyor. Ne zaman yeni kişi gelmedi veya yeni
gelenler daha önce gelenlerin paralarını veremedi işte o zaman sistem çöküyor.
Aynı çiftlik bankta veya Charles Ponzi’ye olan durum gibi.
Peki, insanlar buna neden inanıyor? İlk baştakiler para hırsıyla bu çarka
girerken sonradan girenler koyun psikolojisi ile giriyor. Eminim görmüşsünüzdür
bir kadına soruyorlar neden çiftlik banka girdiniz diye o da bu kadar insan
aptal olamaz diye düşündük diyor ve bakınız ki o kadar insan aptal oluyor. Çoğunluk
aynı şeyi düşünüyor diye o şey doğru olacak diye bir kaide yok. İstisnalar da
kaideyi bozmadığına göre buraya subliminal mesaj verebiliriz. Neyse konuyu
dönelim.
Çiftlik bank haberleri çıktıktan sonra ülkemizdeki yine buna benzer diğer
ponzi sistemleri de çökmeye başladı. Örneğin süt bank diye bir oyun daha varmış
ancak bundan çok haberimiz olmadı. Duymamamızın nedeni devlet televizyonununda
reklamı yapılmamış olması olabilir ama iyi ki duymadık yoksa daha fazla insan
bu tuzağa düşebilirdi.
Ufkunuzun açıldığına umarak bu yazımı bitiriyorum. İnşallah bu ve bu tür tuzaklara
düşmeden önce birkaç defa daha düşünürsünüz. Herkese geçmiş olsun.
kaynak:
1 yorum:
Mükkemel tespitler üstad...
EmoticonEmoticon